کتاب طرح‌وارۀ نظریه‌ای دربارۀ احساسات

درباره کتاب طرح‌وارۀ نظریه‌ای دربارۀ احساسات:

کتاب طرح‌وارۀ نظریه‌ای دربارۀ احساسات اثر ژان پل سارتر و ترجمه سینا رویایی از انتشارات نگاه می باشد.

انسان جادوگرِ انسان است. این جمله را می‌توان محور دیدگاه سارتر دربارۀ احساسات آدمی، ماهیت و کارکرد غایی آن دانست. ما با احساساتمان یکدیگر را مسحور می‌کنیم. اما سحری که نه خود از چگونگی آن باخبریم و نه اصولاً می‌دانیم که آنچه با دیگری کرده‌ایم نوعی ساحری بوده است. ما نیز به ‌نوبۀ خود مسحور دیگری می‌شویم؛ و آن دیگری هم نمی‌داند که با احساساتش اغوایمان کرده… همۀ ما در بازی سلسله‌وار احساساتمان، هدفی را دنبال می‌کنیم، هدفی که دست‌کم نمود تحقق‌یافتۀ آن جوهری عقلانی و حسابگرانه دارد.

ساختار مفهومی نگاهِ سارتر در این کتاب غریب می‌نماید. او در بحبوحۀ گفتمان اگزیستانسیالیستی ناگاه صحبت از وجود کیفیتی ماکیاولیستی در اعماق وجود ما می‌کند، هرچند شاید سویۀ دیگری از نگاه فلسفی سارتر که حضور دیگری را «جهنمی» می‌داند با این نگرش او سازگارتر باشد.

بخشی از کتاب طرح‌وارۀ نظریه‌ای دربارۀ احساسات:

وقتی موقعیت بیش از حد سختی پیش می آید و ما نمی توانیم رفتار بهتری متناسب با آن وضعیت در پیش بگیریم، انرژی روانی که پیش تر رها شده بود خود را در بستر دیگری جاری می کند؛ ما رفتاری فرومرتبه در پیش می گیریم تا تنش روانی کمتری را لازم داشته باشد. در اینجا مثلا با وضعیت دختری مواجهیم که پدرش به تازگی به او گفته بازوهایش درد می کند و بیم دارد که فلج شود.

دختر از حال می رود، به زمین می افتد و به شدت احساساتی می شود ،طوری که تا چند روز بعد دوباره همین احساس به سراغش می آید و در نهایت، این وضعیت مجبورش می کند از پزشکان کمک بگیرد. در جریان درمان، دختر اعتراف می کند که در آن حال فکر پرستاری از پدرش که زندگی ریاضت کشانه پرستار را برایش رقم می زند، ناگهان به نظرش طاقت فرسا آمده بود. پس در اینجا آن احساس بازنمای رویکرد شکست پذیری است؛ این احساس جانشین ” نقش نگه داشت ناپذیر یک پرستار” می شود.